Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Sonchus tenerrimus & Prunus brigantina

fotò
fotò
Cardello(-de-paret)

Sonchus tenerrimus

Asteraceae

Àutri noum : Cardello, Lachenco, Lacheiroun.

Nom en français : Laiteron délicat.

Descripcioun :
Aquelo cardello, coume tóuti, fai de la un cop coupado (lachenco). S'atrobo sus li paret de roco e proche de la mar. Se destrìo de si cousino Sonchus asper e Sonchus oleraceus qu'a li fueio proun retaiado en fuioun óupousa (vèire la fotò). Lou pèd de la flour coumpausado èi cubert de fèutre blanc. Es uno planto qu'es en trin de remounta long dóu Rose.

Usanço :
Pòu rintra dins la coumpousicioun de l'ensalado champanello, pamens, pèr nautre, èi pas ço que i'a de meiour. S'èi retrouba dins la planto de lactono sesquiterpèno que pourrien ajuda à lucha countro lou plasmodium, aquéu que douno lou paludisme.

Port : Erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Sonchus
Famiho : Asteraceae

Tribu : Cichorieae

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno - Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero

Liò : Champ - Paret - Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sonchus tenerrimus L., 1753

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Sonchus tenerrimus & Prunus brigantina

C
CC
ges
CCC
C
ges
ges
ges

Coumpara Cardello(-de-paret) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò